GBritain.net

http://www.gbritain.net

:: Brytyjski paszport w kieszeni
Artyku� dodany przez: Damian (2008-12-31 11:56:12)

Paszport obywatela Wielkiej Brytanii to dla wielu obcokrajowców przedmiot pożądania. Polacy – odkąd znaleźli się w Unii Europejskiej – nie są już tak skorzy do walki o brytyjskie obywatelstwo. Tym bardziej że jego zdobycie jest coraz trudniejsze.

Wielu Polaków mieszkających na Wyspach przynajmniej raz zastanawiało się nad tym, czy nie starać się o brytyjski paszport. Po spełnieniu odpowiednich warunków, dokument ten może być w zasięgu ręki. Ale czy tak bardzo nam na nim zależy? Czy zmiana obywatelstwa jest dla nas aż tak ważna?

Czemu nie... Tylko po co?
Marcin przyjechał do Londynu w 2001 roku. Od tego czasu zdążył zapracować na wynajęcie pożądanego mieszkania w Camden, a z czasem sprowadził żonę i córkę. Po siedmiu latach pobytu planuje ubiegać się o brytyjski paszport.

– Pracuję, płacę podatki, doskonale znam język angielski, znam historię i kulturę Wielkiej Brytanii, więc mogę przystąpić do egzaminu – mówi. – Zastanawiałem się nad tym dość długo, ale kiedy podjąłem pracę w jednej z agencji rządowych, nagle okazało się, że brytyjski paszport może być mi po prostu potrzebny w pracy. Wiem, że idę na łatwiznę i pewnie wiele osób stwierdzi, że mi odbiło, ale takie są realia. Dlatego, owszem, w przyszłym roku będę chciał zdać wszystko i zdobyć nowe obywatelstwo – dodaje.

Innego zdania jest Monika, która nad Tamizę przyjechała w lipcu 2004 roku.

– Oczywiście, że wszystkim podoba się nowa rzeczywistość. Oczywiście, że wielu z nas chciałoby uzyskać brytyjski paszport. Ale po co? – pyta ironicznie. – Nie zostanę tu. Może i brytyjski paszport otworzyłby mi drogę do świata, ale mam rodzinę, która czeka na mnie w Polsce. Musiałbym być po prostu głupia, żeby myśleć tylko o sobie. Nie mam najmniejszego zamiaru oszukiwać ani siebie, ani swojej rodziny, ani swoich przyjaciół. Nie potrzebuję dwóch paszportów – zapewnia. – Wszyscy jesteśmy Polakami, wychowaliśmy się w konkretnych okolicznościach i wartościach kulturowych. To, że nagle znaleźliśmy się tutaj, nie znaczy, że od razu musimy kompletnie odcinać się od swoich korzeni. Niezależnie od tego, jaki paszport będziemy trzymać w kieszeni, i tak będziemy Polakami. Nie widzę w tym żadnego sensu. – dodaje.

Z pewnością są wśród nas Polacy, którym brytyjski paszport może w przyszłości pomóc i znacznie poprawić ich status. Dlatego też już planują ubiegać się o niego i zmienić obywatelstwo. To w końcu prywatna decyzja każdego z nas. Faktem jest, że polskie prawo nie zabrania podwójnego obywatelstwa. Jednak trzeba pamiętać o jednej ważnej sprawie. Jeśli, ściskając dwa paszporty, będziemy mieć w Polsce jakikolwiek problem, nie będziemy mogli liczyć na żadną pomoc brytyjskiego rządu. Z jednego powodu – w pierwszej kolejności jesteśmy Polakami. Warto więc się zastanowić, po co nam ten dokument z lwem i jednorożcem na okładce.

Nie tak szybko
Niektórym wydaje się, że ślub cywilny z obywatelem bądź obywatelką Wielkiej Brytanii jest najszybszym sposobem na zdobycie paszportu. Taka zasada obowiązywała jednak do końca 1948 roku. Później zniesiono automatyczne przydzielanie brytyjskiego obywatelstwa tylko dlatego, że ktoś poślubił „tutejszego”.

Każdy obcokrajowiec zobowiązany jest obecnie do wypełnienia stosownego formularza, w którym złoży wniosek o tak zwaną naturalizację. Formularz ten oznaczony jest kodem AN. Przy jego wypełnianiu będziemy jednak potrzebować dwóch świadków. Żaden z nich nie może być z nami spokrewniony, nie mogą to być ani nasi prawnicy, reprezentanci, osoby skazane, ani nikt zatrudniony w Home Office. Zanim jednak złożymy stosowny wniosek, musimy udowodnić, że na brytyjskie obywatelstwo po prostu zasługujemy.

W ubiegłym roku weszło w życie rozporządzenie, zgodnie z którym każdy wnioskujący o brytyjski paszport musi zdać stosowny egzamin i wykazać się dobrą znajomością języka angielskiego i powszechną wiedzą społeczną. Jeśli aplikant nie zna języka, najpierw będzie musiał przejść kurs językowy ESOL, który składa się z trzech etapów.

Po ukończeniu kursu przyjdzie czas na test „Life in the UK”. Składa się on z 24 pytań, sporządzonych na podstawie informacji zawartych w przewodniku „Life in the UK: A Journey to Citizenship”. Po raz ostatni został on uaktualniony w maju ubiegłego roku. Dobrze jest więc upewnić się, że do egzaminu przygotowujemy się właśnie na podstawie tego wydania.

Przystąpienie do testu w jednej ze 100 uprawnionych do jego przeprowadzenia placówek to także wydatek rzędu 33,28 funta. Kiedy już zdamy egzamin i udowodnimy znajomość języka angielskiego, pisemne potwierdzenie tego faktu będziemy mogli dołączyć do wniosku o naturalizację. Jedno jest pewne, jeśli poziom naszego angielskiego będzie zadowalający, nie będziemy już musieli podchodzić do żadnych egzaminów językowych.

Najpierw rezydent
Zanim w ogóle zaczniemy zastanawiać się nad tym, czy ubiegać się o obywatelstwo, musimy zdać sobie sprawę z tego, czy jesteśmy do tego uprawnieni. Prawo narzuca wnioskodawcom dwa przedziały czasowe, w których muszą się zmieścić, zanim zamarzą o brytyjskim paszporcie. Pierwszy z nich to trzy lata mieszkania i pracy w Wielkiej Brytanii, jeśli dana osoba wyszła za mąż za Brytyjczyka bądź ożeniła się z Brytyjką. Jeśli nie jesteśmy w takim związku małżeńskim, wtedy musimy udowodnić, że mieszkamy tu i pracujemy co najmniej pięć lat. Takim dowodem może być zaświadczenie od pracodawcy (począwszy od pierwszego, jeśli zmienialiśmy pracę), czy też zaświadczenie ze szkoły. Dowodem na przebywanie i pracę w Wielkiej Brytanii przez wymagany czas może być także dokument potwierdzający nasze samozatrudnienie i wypełnianie wszelkich obowiązków, jakie się z tym wiążą.

O przygotowaniu do starań o brytyjskie obywatelstwo warto pomyśleć zawczasu. Po roku ciągłej pracy na terenie Zjednoczonego Królestwa możemy wystąpić o tzw. Registration Certificate, który jest czymś w rodzaju potwierdzenia, że dana osoba mieszka i pracuje w UK. Polacy po roku nabywają też prawa do tzw. rezydentury dla obywatela kraju członkowskiego Wspólnoty Europejskiej, wydawanego zazwyczaj na czas nieokreślony (Residence Permit for a national of a member state of the EEC). Nie jest to jednak to samo co status tzw. rezydenta permanentnego, o który Polacy, podobnie jak wszyscy inni cudzoziemcy, mogą się starać dopiero po upływie pięciu lat życia i pracy w Wielkiej Brytanii.

Dopiero zdobycie tego statusu uprawnia nas o staranie się o brytyjski paszport i przystąpienie do egzaminu.

Te pięć lat, przez które musimy mieszkać i pracować na Wyspach, mogą być jednak przerywane. Choć i w tym przypadku obowiązują pewne obwarowania.

– Jeśli zdarzy się, że w ciągu roku dana osoba będzie musiała opuścić nasz kraj na jakiś czas, nie będzie to miało wpływu na okres, który ostatecznie wliczy się do rezydentury – mówi Robert Hall z biura prasowego UK Border Agency. – Dopuszczalna nieobecność to sześć miesięcy w każdym roku. Jeśli jednak ktoś będzie musiał opuścić Wielką Brytanię na dłużej niż pół roku, powinien udowodnić, że powód był niezwykle ważny. Takimi powodami, które nie wpływają na obowiązkowe 5 lat mieszkania i pracowania w Wielkiej Brytanii, są na przykład służba wojskowa w swoim kraju, ciąża i poród, studia lub poważna choroba – dodaje.

Finalny wywiad i przysięga
Kiedy już zgromadzimy wszelkie niezbędne dokumenty i dołączymy je do wniosku o naturalizację, może nas czekać jeszcze jedna procedura. Może, ale nie musi. W niektórych przypadkach Identity and Passport Service (IPS) kontaktuje się z aplikantami i zaprasza ich na ostateczną rozmowę.

Taki „wywiad” może być przeprowadzony przez policję lub inną jednostkę rządową w zależności od miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o brytyjski paszport. Może być jednak i tak, że przedstawiciele IPS będą chcieli spotkać się z aplikantem w swoim biurze i wtedy trzeba będzie wybrać się do Liverpoolu. Podczas takiej rozmowy, trzeba będzie wyjaśnić niektóre kwestie zawarte we wniosku i powiedzieć urzędnikom nieco więcej o sobie, swoim życiu w Wielkiej Brytanii i swojej pracy. Warto też pamiętać, że w przypadku wezwania na rozmowę, nie ma możliwości skorzystania z pomocy tłumacza.

W końcu, jeśli wszystko przebiegnie tak, jak byśmy sobie tego życzyli, dostaniemy wymarzony paszport. Wtedy czekać nas będzie tylko jeszcze jeden, tym razem przyjemny obowiązek – ceremonia, która stała się powszechna z początkiem roku 2004. Po otrzymaniu zaproszenia mamy 90 dni na to, by skontaktować się z lokalnym urzędem gminy i stawić się po odbiór paszportu. Możemy zabrać ze sobą dwóch świadków, ale też możemy poprosić o to, by ceremonia odbyła się prywatnie. Jest to możliwe, ale wiążą się z tym dodatkowe koszty. Sama przysięga ma dwie wersje. O ile w obu przysięgamy na wierność Jej Królewskiej Mości, o tyle w jednej z nich ślubujemy także Bogu. Jeśli sobie tego nie życzymy, możemy wybrać tylko tę formułę, która wymienia jedynie brytyjską monarchinię.

Na koniec pozostaje odebranie stosownego certyfikatu i uroczyste odegranie hymnu narodowego. Paszport przyjdzie pocztą niedługo po tym wydarzeniu.

Filip Cuprych

adres tego artyku�u: http://www.gbritain.net/articles.php?id=202